Weer terug in 1979 en ik ontwerp mijn eerste produktie in Amsterdam: “De verloren eer van Katharina Blum”, een filmbewerking van het gelijknamige boek (uitg. 1974) van Heinrich Böll.
De thematiek van het stuk: media-geweld lokt geweld uit.
Katharina, een rustig levende jonge vrouw, huishoudster bij de Blorna’s, wordt op een carnavalsfeest verliefd op Ludwig Götten. Ze neemt hem mee naar huis, hij vertrouwt haar toe dat hij een deserteur is en ze helpt hem vluchten. De volgende dag staat de politie voor de deur en Katharina wordt meegenomen voor verhoor.Het blijkt dat Ludwig ook gezocht wordt voor moord en bankroof en Katharina wordt meegesleurd in zijn vermeende misdaden, alsof zij een handlangster zou zijn. Dit alles via een media-oorlog, aangewakkerd door journalist Werner Tötges. Haar eer wordt hierdoor geschonden en uiteindelijk vermoordt zij de journalist. Het verhaal begint op het moment dat Katharina aangifte doet van haar misdaad.
Het is een afstudeerproduktie van een jonge regisseur aan de Amsterdamse toneelschool.
Ik krijg de opdracht om décor en kostuums te ontwerpen. Het betreft een cast van ca 8 acteurs en 3 locaties: 1.het huis van het rijke echtpaar Blorna, waar Katharina huishoudster is en 2. De één-kamerflat van Katharina en 3. het politiebureau waar zij gevangen wordt gezet.
Budget fl.1000,–
De jonge regisseur wil de locaties filmisch (dat wil zeggen: realistisch). Dus echte wanden en echte deuren en echte meubels. Als dat gemaakt moet worden is het budget niet toereikend en, behalve dat wil ik toch iets toevoegen, net een stap verder gaan dan alleen multifunctionele vakken met deuren. Ik maak een fotoplan. Ik ga ramen en meubels fotograferen en die uitvergroot op een achterwand aanbrengen. De foto’s worden gechangeerd en zo ontstaan drie locaties. Het plan wordt goedgekeurd en ik mag de foto’s gaan maken en uitvergroot op hout laten plakken. Uit de opslag van de toneelschool komen een paar vakken tevoorschijn die volgens de directeur van de toneelschool ‘alleen maar een beetje geverfd hoeven te worden’. Gelukkig ben ik net aan het verhuizen en kan een deel van mijn tamelijk non-descripte meubels gebruikt worden in het décor.
Naar aanleiding van het foto-idee bedenkt de regisseur dat er dan ook een videoprojectie moet komen, zodat we in het politiebureau Katharina Blum kunnen zien zitten in haar cel.
We vinden een enthousiaste acteur die bijklust bij een videobedrijf, maar omdat het hele video-idee te omslachtig (lees te duur) zal worden wordt dit omgezet naar een bewegende dia-projectie. Een vriendin van mij, grafisch ontwerpster die daar ervaring mee heeft, neemt dat op zich voor slechts materiaalkosten. De enthousiaste acteur blijft bij de groep als acteur en helpt mij (goddank) bij het inhangen van de deuren in de wat gammele vakken.
De regisseur is geslaagd. Op de nazit van de premiere worden we allemaal heel dronken.
Jaren later begeleid ik mijn eigen studenten, die produkties gaan vormgeven op dezelfde toneelschool.
Ik druk ze op het hart om toch vooral te zorgen dat ze hun (goede) ideeën goed aan de man brengen. Als belangrijkste loon voor het harde werken.
